«حتی قهرمانان هم افسرده می‌شوند»؛ به مناسبت روز پیشگیری از خودکشی؛ نگاهی به زندگی شماره یک سابق تیم ملی آلمان

امروز روز جهانی پیشگیری و مبارزه با خودکشی است. دوازده سال پیش گلر شماره یک تیم ملی آلمان جان خود را گرفت و شوک بزرگی به فوتبال آلمان وارد کرد. ۱۰ نوامبر ۲۰۰۹ تاریخی بود که روبرت انکه خودکشی کرد و خود را جلوی قطار انداخت.

دروازه‌بان سابق هانوفر ۸ بار پیراهن تیم ملی آلمان را بر تن کرده بود و بعد از خداحافظی الیور کان و ینس لمن، شماره یک مانشافت به حساب می‌آمد. او از افسردگی شدید رنج می‌برد و این عناوین خوشحالش نمی‌کرد!

روبرت انکه که در سال ۲۰۰۹ خودکشی کرد، مرگ دختر دو ساله خود را دیده بود. از زندگی او چندین کلیپ و فیلم ساخته شده است. همسر او که مدیر اجرایی بنیاد «روبرت انکه» است، درباره فیلم «حتی قهرمانان هم افسرده می‌شوند» می‌گوید:

عنوان فیلم خیلی خوب نشان می‌دهد که افسردگی می‌تواند روی هر کسی تاثیر بگذارد.

انکه آمار جالب توجهی در فوتبال آلمان ثبت کرده بود. گلر هانوفر در ۳۳ پنالتی بوندس‌لیگایی خود، ۱۴ مهار موفق داشت. اما هیچ آماری او را خوشحال نمی‌کرد!

 از گلادباخ تا لیسبون 

روبرت انکه کار خود را از کارل تسایس ینا آغاز کرد و خیلی زود خود را به بروسیا مونشن گلادباخ رساند. او در جمع کره‌اسب‌ها تجربه کافی کسب کرد و در سال ۱۹۹۸/۹۹ از مصدومیت اووه کمپس کمال استفاده را برد. گلر ۲۰ ساله گلادباخ اولین بازی خود را در این فصل انجام داد.

اولین بازی حرفه‌ای انکه با یک کلین‌شیت شاهکار برابر شالکه همراه شد و گلادباخ با نتیجه ۳-۰ رقیب را پشت سر گذاشت. انکه در ادامه به بنفیکا رفت و با یوپ هاینکس کار کرد. مهاجم سابق آلمان غربی و گلادباخ فقط یک سال در پرتغال بود اما انکه بهره کافی از دانش او برد.

بعد از این انکه از پرتغال به اسپانیا رفت و در بارسلونا حضور پیدا کرد. او سومین بازیکن آلمانی بود که به بارسلونا می‌رفت و تابستان ۲۰۲۲ زمان حضور او در اسپانیا شد.

 بارسلونا و شروع افسردگی 

گلر آلمانی در بارسلونا دچار افسردگی شدید شد. او فقط چند بار در ترکیب کاتالان‌ها قرار گرفت و مجبور شد به ترکیه برود. او به صورت قرضی در فنرباخچه ترکیه بازی کرد و سپس به دسته دوم اسپانیا و تنریفه منتقل شد.

انکه دو سال بعد به آلمان بازگشت و سال ۲۰۰۴ دوره حضور مجدد او در بوندس‌لیگا بود. حالا او با هانوفر به توافق رسیده بود؛ شروع موفقیت‌های انکه از هانوفر کلید خورد. گلر آلمانی توانست در در فصل ۲۰۰۵/۰۶ به عنوان دروازه‌بان برتر بوندس‌لیگا انتخاب شود و خیلی زود قهرمان هواداران لقب بگیرد.

البته حضور در هانوفر برای او یک ناراحتی به همراه داشت. انکه صاحب فرزندی شد و دختر او بیماری عجیبی داشت. لارا به دلیل مشکلات قلبی یک سال در بیمارستان بستری شد و در نهایت در سپتامبر ۲۰۰۶ جان خود را از دست داد؛ دختر دو ساله انکه افسردگی او را وخیم‌تر کرد.

انکه کمتر از یک هفته بعد از مرگ دخترش برابر بایر لورکوزن بازی کرد و دو هفته بعد به تیم ملی آلمان دعوت شد. این اولین دعوت انکه بعد از ۷ سال بود. البته او تا مارس ۲۰۰۷ صبر کرد و در این تاریخ بود که اولین بازی ملی‌اش را برای مانشافت انجام داد. او در ۲۹ سالگی برابر دانمارک برای اولین بار درون دروازه آلمان ایستاد.

 یک هم‌تیمی پشتیبان 

روبرت انکه رفتار خوبی با باقی بازیکنان داشت. او در اوت ۲۰۰۷ کاپیتان هانوفر شد و به همراه تیم ملی آلمان به فینال یورو ۲۰۰۸ رسید. البته او در این جام گزینه دوم یواخیم لوو بود و ینس لمن درون دروازه ژرمن‌ها ایستاد.

دو رفتار شاهکار از انکه در تاریخ ماندگار شد. او ابتدا در سال ۲۰۰۸ به تیمو هیلدبراند زنگ زد و از این که جای او را در ترکیب آلمان گرفته، از او دلجویی کرد! هیلدبراند به والنسیا رفته بود و بعد از نمایش‌های خوب اشتوتگارت، روزهای بدی را تجربه می‌کرد.

 سپس یک ماجرای جالب با اسون اولرایش برای او رخ داد. در آوریل ۲۰۰۸ انکه با اسون اولرایش تماس گرفت. نشریات آلمانی از عملکرد ضعیف اولرایش، گلر ۱۹ ساله اشتوتگارت انتقاد می‌کردند و انکه با او تماس گرفت. اولرایش می‌گوید:

وقتی تلفن روبرت انکه را قطع کردم، شدیدا تحت‌تاثیر قرار گرفته بودم. موهای من سیخ شده بود!

 بنیاد روبرت انکه و پیشرفت آن 

انکه بعد از افسردگی طولانی‌مدت، جان خود را گرفت. بعد از مرگ دروازه‌بان کم‌نقص، هانوفر و تیم ملی آلمان (همکاری DFB و DFL) یک بنیاد با نام روبرت انکه تاسیس شد. همسر روبرت انکه، تریسا از ابتدا نقش پررنگی در این بنیاد داشت. 

هدف از این بنیاد، کمک به افراد افسرده و کودکان مبتلا به بیماری‌های قلبی است. تمام افرادی که دچار بیماری‌های ذهنی و مشکلات مربوط به افسردگی هستند تحت حمایت این بنیاد قرار می‌گیرند. همسر انکه در خصوص مشکلات ذهنی بازیکنان می‌گوید:

در فوتبال نکات بسیار زیادی به وجود آمده و تغییرات زیادی رخ داده. اکنون در آلمان مربیان از مسئله مشکلات ذهنی آگاه هستند و بازیکنان می‌توانند در این رابطه با آن‌ها صحبت کنند. افسردگی یک مسئله خجالت‌آور نیست و باید درباره آن حرف زد. به همین خاطر ما این بنیاد را تاسیس کرده‌ایم.

 یک مسئله همیشگی 

پر مرته‌ساکر اولین بار در ۱۹ سالگی با روبرت انکه ملاقات داشت. او یکی از افرادی است که امروز در بنیاد روبرت انکه فعالیت می‌کند. قهرمان جام جهانی ۲۰۱۴ در وبسایت بنیاد انکه می‌نویسد:

وقتی مردم واقعا افسرده هستند، می‌خواهند آن را مخفی کنند. من می‌دانم که روبرت انکه در اکثر روزهای زندگی‌اش همانطور بود که من دیده بودمش: او منطقی، آرام، خوشحال و سالم بود. افسردگی هم مثل باقی بیماری‌ها در مقطع کوتاهی زندگی او را اذیت کرده بود. روبرت با مرگ او به ما یادآوری کرد که باید با مشکلات ذهنی بهتر رو به رو شویم.

البته هنوز هم مسائل زیادی در بحث فرهنگی وجود دارد. برند لنو یکی از افرادی است که در خصوص کامنت‌های آزاردهنده صحبت کرده. مصاحبه کامل او را از فوسبال بخوانید

بنیاد انکه کاری کرده که بازیکنان فوتبال به درمان‌های روانی و مشاوره‌های ذهنی راحت‌تر از قبل دسترسی داشته باشند. البته نرم‌افزار موبایل این بنیاد هم وجود دارد و برنامه‌های ویژه‌ای در مدرسه‌های آلمانی به این بنیاد مربوط می‌شود. 

تریسا انکه اضافه می‌کند:

مشکل افسردگی در جامعه ما بیش از پیش قوت گرفته است. البته صحبت درباره آن هم افزایش خوبی داشته؛ من از چیزی که بنیاد ما در ۱۰ سال گذشته محقق کرده، بسیار خوشحال هستم و به آن افتخار می‌کنم.

 برگرفته از وبسایت رسمی بوندس‌لیگا، با کمی تغییر